Felsefe Seminerleri Dizisi - Kriz ve Kritik II
Moderatör: Emre Şan
Konuşmacı: Ateş Uslu
“Max Horkheimer ve Eleştirel Teorinin Temelleri: Metafiziğin, Bilimin ve Toplumun Krizini Sorunsallaştırmak”
Max Horkheimer, Frankfurt Sosyal Araştırmalar Enstitüsü’nün yöneticiliği görevini üstlendiği 1930 yılından itibaren yayınladığı yazılarla, sonraları “Frankfurt Okulu Eleştirel Teorisi” adı verilecek olan yaklaşımın yöntemsel çerçevesini çizmişti. Horkheimer Hegel, Yeni Kantçılık, Marksizm ve pek çok düşünsel kaynaktan beslenen bu yazılarında hem klasik metafiziği canlandırma çabalarına, hem de pozitivist yaklaşımla sınırlı kalan bir bilimselciliğe meydan okuyordu. Felsefenin toplumsal işlevinin var olanın eleştirisinde yattığını söylüyor, Nazizm’in yükselişi gibi pek çok umut kırıcı gelişmenin yaşandığı bir çağda toplumun insana yakışır, barışçıl ve mutlu bir geleceğine duyulan inancın yeryüzünden silinmemesi için savaşma çağrısında bulunuyordu.
Bu konuşmada, Horkheimer’ı eleştirel perspektifini ortaya koyduğu 1929 sonrasının toplumsal-iktisadi-politik kriz koşullarına da değinerek düşünürün materyalist eleştirisinin imkân ve sınırlılıklarına dikkat çekeceğiz. Onun Adorno’yla beraber kaleme aldığı Aydınlanmanın Diyalektiği kitabının gölgesinde kalan felsefi incelemelerini merkeze alırken eleştirel teorinin 2020’li yılların kriz koşullarında nasıl bir anlam ifade ettiği sorusuna yanıt arayacağız.
Ateş Uslu, Galatasaray Üniversitesi İİBF Uluslararası İlişkiler bölümünü bitirdi. Yüksek lisans derecesini Paris I Panthéon-Sorbonne Üniversitesi Tarih bölümünden aldı. Doktora çalışmalarını yine aynı üniversite ile Budapeşte Eötvös Loránd Üniversitesi arasındaki ortak bir program çerçevesinde tamamladı. Doçent unvanını siyasal düşünceler alanında aldı. Halihazırda Praksis dergisi danışma kurulunda yer almakta, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Siyasal düşünceler tarihi, kültür tarihi ve siyasal tarih alanlarında çeşitli dergi ve kitaplarda yayımlanmış makalelerinin yanı sıra Lukács: Marx’a Giden Yol (2006) ve Siyasal Düşünceler Tarihine Giriş: Tarihyazımı, Temel Yaklaşımlar ve Araştırma Yöntemleri (2017) ve Siyasal Düşüncelerin Toplumsal Tarihi(3 cilt, 2021) adlı üç kitabı bulunmaktadır.
* Etkinlikler ücretsizdir. Katılım 120 kişi ile sınırlı olup etkinlik giriş davetiyeleri etkinlikten 1 saat öncesinden itibaren Akbank Sanat Danışma’dan temin edilebilecektir.