06.04.2018
Yazı: Cem Kayıran
Geçtiğimiz haftalarda 60. kez sahiplerini bulan Grammy Ödülleri’nin geçmişinde bir yolculuğa çıkıyor ve ödüller tarihinde yer etmiş 10 albümü hatırlıyoruz.
İlk kez 1959 yılında dağıtılan Grammy Ödülleri, zaman geçtikçe daha geniş kategorilere ayrılmış ve kimi kategorilerini de güncellemişti. Yazımızda bahsi geçen albümlerin, ödül kazandıkları kategorilerin isimlerinin yayınlandıkları yıllar baz alınarak belirtildiğini de buraya not düşelim.
Wynton Marsalis – Black Codes (From the Underground)
(1986 – En İyi Enstrümantal Caz Albümü, En İyi Enstrümantal Caz Performansı)
Grammy Ödülleri’nin caz ağacını çıkarmaya yeltendiğinizde, çeşitli müzisyenlerin farklı dallarda dönem dönem kurduğu hakimiyeti görüyorsunuz. New Orleans’lı trompetçi Wynton Marsalis’in “En İyi Enstrümantal Caz Albümü” kategorisinde üç yıl süren hanedanlığını başlatan albüm olan Black Codes (From the Underground), müzisyene aynı yıl iki ödül kazandırmıştı. Steven Epstein’ın prodüktörü olduğu albüm, Marsalis’in henüz 23 yaşında ne denli kuvvetli bir yetiyle grubuna liderlik edebildiğini de gözler önüne seriyor.
Bill Evans – Converations with Myself
(1964 – En İyi Enstrümantal Caz Albümü)
Birçok prestijli müzik yayınından methiyeler ve beş yıldızlık değerlendirmeler kazanan Bill Evans albümü Conversations with Myself, müzisyene ilk Grammy Ödülü’nü de getirmişti. Albüm prodüksiyonunda kullanılan farklı overdub tekniğiyle de epey konuşulan ve albüm kaydı konusunda birçok yeniliği beraberinde getiren albüm, birçok müzik otoritesi tarafından da modern cazın kapılarını da aralayan çalışma olarak anılıyor.
Miles Davis – Tutu
(1987 – En İyi Emprovize Caz Albümü)
Caz tarihinin en ilham verici figürlerinden biri olan Miles Davis, kariyerinin beşinci Grammy Ödülü’ünü 1986 çıkışlı Tutu albümüyle almıştı. Synthesizer ve davul makinesi gibi caz dinleyicileri için ‘yeni’ sayılabilecek katmanları müziğine dahil eden Miles Davis’in benzersiz birikimiyle beraber gelen yapı bozumcu tavrıyla Tutu, genç nesillerin caza daha fazla ilgi duymasını sağlayan başucu albümlerden biri olarak gösteriliyor.
Pat Metheny Group – Offramp
(1983 – En İyi Caz Fusion Albümü)
Bugüne dek tam 10 Grammy Ödülü kazanan Pet Metheny’nin 1982 çıkışlı Offramp albümü, müzisyene ilk Grammy’sini getirmişti. Metheny’nin sonraki yıllarda imza enstrümanlarından biri haline gelecek gitar synthesizer’ı ilk kez müziğinde duyduğumuz Offramp, müzisyenin lideri olduğu grubunun ilk kez vokal barındırmasıyla da Metheny diskografisinde önemli bir yere sahip. Metheny’nin önemli ilham kaynaklarından Ornette Coleman ve James Taylor’a saygı duruşları da barındıran albüm, aynı yıl Playboy Readers Poll’da da yılın ‘en iyi caz albümü’ seçilmişti.
Dee Dee Bridgewater – Dear Ella
(1998 – En İyi Caz Vokal Albümü)
Dee Dee Bridgewater’ın 1996 yılında hayatını kaybeden efsanevi müzisyen Ella Fitzgerald’a saygı duruşu niteliğinde kaydettiği albümü Dear Ella, 40. Grammy Ödül Töreni’nin gözde albümlerinden biri olmuştu. Prestijli “En İyi Caz Vokal Albümü” ödülünü, ilk kez Bridgewater’a kazandıran albüm geceden bir başka ödül daha kazanmıştı. Dear Ella albümündeki “Cotton Tail” düzenlemesi, Slide Hampton’a da “Bir Vokalist İçin En İyi Enstrümantal Aranjman” ödülünü getirmişti.
Stan Getz & Joâo Gilberto – Getz / Gilberto
(1965 – Yılın Albümü, En İyi Enstrümantal Caz Albümü)
Kariyeri boyunca sayısız ödülle onurlandırılan Stan Getz’in Brezilyalı gitarist Joâo Gilberto ile kaydettiği 1964 çıkışlı Getz / Gilberto albümü, caz ve bossa nova geleneklerini ustalıkla harmanlarken, Grammy Ödülleri’nin de tarihine geçmişti. 1965 yılında yedinci kez sahiplerini bulan Grammy Ödülleri’nde “Yılın Albümü” ve “En İyi Enstrümantal Caz Albümü” ödüllerini kazanan Getz / Gilberto, ödüller tarihinin Amerikan yapımı olmayan ilk “Yılın Albümü” olmayı başarmıştı. İkiliye bir diğer Brezilyalı efsane Antõnio Carlos Jobim’in eşlik ettiği Getz / Gilberto, tüm zamanların en iyi satış rakamlarına sahip albümlerinden biri.
Duke Ellington - Anatomy Of A Murder
(1959 – En İyi Enstrümantal Pop Albümü, Bir Film İçin Yapılmış En İyi Beste, En İyi Enstrümantal Beste)
1959 yılının Mayıs ayında ilk kez sahiplerini bulan Grammy Ödülleri’nin ikinci töreni de aynı yılın sonbaharında gerçekleşmişti. Söz konusu törene damgasını vuran isimse Duke Ellington olmuştu. Anatomy Of A Murder filmi için yaptığı bestelerle üç dalda ödül toplayan Ellington bu ödülleri herhangi bir caz kategorisinde kazanmamış olmasıyla da listedeki diğer isimlerden ayrılıyor.
Esperanza Spalding – Radio Music Society
(2013 – En İyi Caz Vokal Albümü)
Yeni nesil caz sahnesinin en cüretkâr besteci ve müzisyenlerinden biri olan Esperanza Spalding, 2013 yılında Radio Music Society albümüyle üç dalda aday gösterildiği Grammy Ödül Töreni’nden iki ödül kazanarak ayrılmıştı. “En İyi Caz Vokal Albümü” ödülünün yanı sıra “City of Roses” şarkısıyla “En İyi Enstrümantal Aranjman” ödülünü de kucaklayan Radio Music Society, caz düzenlemelerini pop tınılarıyla ferah ve cesur bir sunumla bir araya getirmişti. Soul’dan big-band swing’e birçok farklı dönem ve yaklaşıma selam çakan Radio Music Society, şüphesiz ki 2010’lar caz sahnesinin en özel albümlerinden biri.
Al Jearreau – Look to the Rainbow
(1978 – En İyi Caz Vokal Performansı)
Geçtiğimiz yıl hayatını kaybeden Amerikalı müzisyen Al Jearreau’nun kariyerinin kırılma noktası olan konser albümü Look to the Rainbow, müzisyene kariyerinin ilk Grammy’siyle birlikte Avrupa’da büyük bir tanınırlık getirmişti. Jearreau’nun insan sesini bir enstrüman olarak kullanabilme gücünü nitelikli orkestrasyonlarla birlikte getiren albüm, bir Al Jearreau konserinde nelerle karşılaşabileceğinize dair de heyecan verici izler taşıyor.
Gary Burton – Alone at Last
(1973 – En İyi Solo Caz Performansı)
Gary Burton’ın kariyerinin zirve noktalarından biri olarak anılan Alone at Last, özellikle müzisyenin “Chega de Saudade (No More Blues)” için yaptığı düzenlemeyle akıllarda yer etmişti. Montreaux Jazz Festival performansları ve dört ayrı stüdyo seansından parçalardan oluşan albüm, Burton’ın piyano, elektrik piyano ve orgla farklı dehlizlerde yarattığı harikaları bir araya getiriyor. 1973 yılında “En İyi Solo Caz Performansı” ödülünü kazanan Alone at Last, adeta farklı zamanlarda kaydedilmiş iki albümün bir karışımı gibi tınlıyor.