15.03.2018
Yazı: Melikşah Altuntaş
Arjantin sinemasının yetenekli yazar-yönetmen ve oyuncularından Ana Katz, bu yıl festivalin Deneyimler bölümünün konuğu oluyor. Kısadan uzuna çok sayıda filmde imzası bulunan Katz’ı biraz daha yakından tanımak için sizi aşağıya doğru alalım.
Kariyerine 90’lı yılların ortalarında, henüz 20’li yaşlarının başında çektiği kısa filmlerle başlayan Ana Katz, yazıp yönettiği bu kısalarla kısa sürede ülkesi Arjantin’de dikkat çekmeye başladı. 1995 yılında yazıp yönettiği bilimkurgu türündeki ilk kısası Merengue’nin ardından, üçer yıl arayla iki kısa filmle daha karşımıza çıktı Katz. 1998’de Pantera adlı kısası, 2001’de ise Ojala corriera viento adlı kısası ile hem Arjantin’de hem de dünya çapında çok sayıda festival dolaşmaya ve dünyada da tanınan bir kısa filmciye dönüştü. Daniel Katz ile beraber çektiği Pantera’nın kurgusu da bizzat Ana Katz’ın kendisine aitti.
İlk Uzun Metraj: Musical Chairs
Katz, çektiği kısa filmlerle dünyayı gezerken, bir yandan da uzun süre üzerinde çalıştığı ilk uzun metrajlı filmi için kaynak arıyor ve filmi gerçekleştirmek için destek toplamaya devam ediyordu. 2002 yılında tamamlamayı başardığı ilk uzun metrajlı filmi El juego de la silla (Musical Chairs) ile başarılı bir çıkış yakalayan Katz, komedisi ağır basan bir dramedi ile izleyici karşısına çıktı ve büyük beğeni topladı.
Dünyanın en saygın film festivallerinden San Sebastian’da prömiyerini gerçekleştiren ve festivalden bir de Özel Mansiyon ödülü ile ayrılan Musical Chairs, ülkesi Arjantin’de de epey sevilmiş ve Arjantinli Eleştirmenler Birliği’nin ödüllerine En İyi Film dahil üç dalda aday olmuş ve bunlardan En İyi Kadın Oyuncu (Raquel Bank) ödülünü de eve götürmüştü. Ana Katz’ın da yazıp yönetmesinin yanı sıra, Laura rolüyle ilk kez kamera karşısına da geçtiği film, işi nedeniyle uzun süre sonra yeniden doğduğu topraklara ve aile evine ziyarette bulunan Victor’un 24 saatlik bu ziyarette yaşadıklarını komik bir dille ele alıyordu.
Musical Chairs’ın başarısıyla adından söz ettiren Katz, vakit kaybetmeden iki kısa filmle daha kamera arkasına geçti. 2003’te televizyon için çektiği kısa komedi Mujeres en rojo: Despedida ve 2005’te El fotografo ile yine beğeni toplayan kısa filmler çeken Katz, Musical Chairs ile başladığı oyunculuk macerasına da devam etti. 2004 yılında tüm dünyada büyük başarı ve beğeni toplayan Whisky filminde ufak bir rolde yer alan Katz, kariyerinin geri kalanında hem kendi filmlerinde, hem de Lengua Materna, Por un Tiempo, The Film Critic, Easy Ball, Kiki Love to Love, El Candidato gibi popüler Arjantin filmlerinde çeşitli rollerde karşımıza çıktı.
Kariyerinde Bir Zirve: A Stray Girlfriend
Katz esas büyük çıkışı ise 2007 yılında çektiği ve dünya prömiyerini Cannes Film Festivali’nin Belirli Bir Bakış bölümünde gerçekleştiren Una novia errante (A Stray Girlfriend) ile geldi. Katz’ın tek başına romantik bir yolculuğa çıkan kahramanı Ines’in yolculuğunu konu ettiği ve Ines karakterine de bizzat kendisinin hayat verdiği filmi, Cannes’da önemli bir başarı elde etmekle kalmadı, aynı zamanda San Sebastian’dan Lima’ya, Hawaii’den Varşova’ya çok sayıda festival dolaştı ve hemen hepsinden de önemli ödüllerle ayrıldı. Arjantinli Film Eleştirmenleri Birliği’nin ödüllerine bir kez daha En İyi Film dahil 4 dalda aday olan Katz’ın A Stray Girlfriend’i, umut verici hissiyatıyla seyircinin kalbinde de taht kurdu.
Bu önemli başarının ardından, Arjantin sinemasının en önemli birkaç yönetmeninden birine dönüşen Katz, dört yıl sonra hem önemli bir gişe başarısı hem de eleştirmenlerin sevgisini kazanan dramedi Los Marziano ile yeniden izleyici karşısına çıktı. Senaryosunu Daniel Katz ile beraber kaleme aldığı ve yönettiği Los Marziano’da, yine bir aile içinde yeniden buluşma temasını merkeze alan Katz’ın bu filmi, yine hem kendi ülkesinde, hem de dünyada seyirci ile buluştuğu festivallerden övgüler topladı.
20. Yıl Harikası: My Friend from the Park
2015 yılı ise Katz’ın kariyerinde bir diğer parlak çıkışa işaret ediyordu. Kahramanı olarak seçtiği iki yeni anne Liz ve Rosa’nın gittikçe tehlikeli bir hal alan arkadaşlığı ve işbirliği üzerinden bir hayatta kalma mücadelesi anlatan Mi Amiga del Parque (My Friend from the Park), dünya prömiyerini Sundance Film Festivali’nde gerçekleştirdi. Festivalin Dünya Sineması yarışmasından özel bir senaryo ödülü ile ayrılan filmi, A Stray Girlfriend’i beraber kaleme aldığı Ines Bortagaray’la birlikte yazan Ana Katz, bu dördüncü uzun metrajlı filminde Rosa karakterine de hayat veriyordu.
My Friend from the Park ile ilk oyunculuk adaylığını da kazandığı Arjantinli Film Eleştirmenleri Birliği’nden film, yönetmen gibi adaylıkların yanı sıra bir de En İyi Senaryo ödülü kazanan Ana Katz, kısa filmlerle başladığı kariyerinin 20. yılını böyle etkileyici bir başarı ile de kutlamış oldu. Son olarak 2016’nın sonlarına doğru izleyici karşısına çıkan televizyon filmi Al borde’ye yazar ve yönetmen olarak imza atan Katz, halen bir yandan oyunculuk işine devam ediyor, bir yandan da yeni filminin hazırlıklarına devam ediyor.
Bu yıl Akbank Kısa Film Festivali’nin konuğu olacak ve başarılarla dolu parlak kariyeri boyunca sahip olduğu deneyimleri genç sinemacılar ve sinemaseverlerle paylaşacak olan Ana Katz, kısadan uzuna tüm beyazperde macerası ile, festivalin Deneyimler bölümüne renk katacak.