06.12.2017
Kasım ayında 27. Akbank Caz Festivali kapsamında Zorlu PSM’de sahne alacak olan Wolfgang Muthspiel Trio, günümüz cazının tecrübe edilmesi gereken deneyimlerinden.
Yazı: Haluk Damar
İllüstrasyon: Saydan Akşit
Caz dinleyicileri yeni müzisyenleri aramak amacı ile yıllar boyunca geliştirdikleri keşif haritalarında belirli göstergeleri takip ederler. Bu göstergelerin en önemlilerinden birisi, dünya genelinde çok önemli caz müzisyenleri yetiştirmiş Berklee College Of Music’dir. Elbette Wolfgang Muthspiel, günümüzde kendisini fazlası ile ispat etmiş bir caz müzisyeni. Ama onu Berklee yıllarından beri takip eden caz dinleyicileri Muthspiel'in müzik kariyerinin başından beri kendine has bir tarzı olduğun da hemfikirler.
Gary Peacock, Paul Motian gibi devler ile birlikte sahne almanın yanı sıra, caz dünyasının sigara dumanı ile kaplı kulüplerinde efsaneleşen isimleri Dhafer Youssef, Youssou N'Dour, Peter Erskin gibi gizli hazineler ile beraber de müzik üretmiş olan Wolfgang Muthspiel'in en dikkat çekici projelerinden birisi kendi ismini verdiği triosu.
Lee Konitz ve Ethan Iverson ile beraber kaydettikleri High Note imzalı Costumes Are Mandatory albümü ile dikkatleri çeken, Larry Grenadier'in kendisine basta, Avishai Cohen ile birlikte üyesi olduğu Chick Corea New Trio ile caz dünyasında kendisine sağlam bir yer edinen Jeff Ballard'in ise davulda eşlik ettiği Wolfgang Muthspiel, kendi adını taşıyan triosunun yeni reankarnasyonu ile caz dünyasında halihazırda büyük merak uyandırmış durumda.
Ama Wolfgang Muthspiel bu aralar sadece yeni triosu ile gündemde değil. Aynı zamanda Blue Note plak şirketinin bu yaz yeni albümünü yayımlayacağı, altın çocuk lakaplı Ambrose Akinmusire ve yakın zamanda Chick Corea ile sahnede canlı seyretme fırsatı bulduğumuz Brian Blade ile kaydettikleri Rising Grace albümünün ihtişamlı parıltısına tanık olmakla da meşgul.
Avrupa'nın en önemli caz plak şirketlerinden biri olan ECM tarafından yayımlanan albüm, geride bıraktığımız yılın en özel çalışmalarından biri olmasının yanında, yankı uyandırdığı dinleyici kitlesinin çeşitliliği ile de dikkatleri çekti. Cazın güncel başvuru kaynaklarından olan İngiltere merkezli The Guardian gazetesinin “içinizde zamanla yeşeren katkısız bir müzik” olarak değerlendirdiği Rising Grace albümü, aynı zamanda Wolfgang Muthspiel'in bir lider olarak kendisini kanıtladığı en önemli müzikal çalışma olma özelliğini de taşıyor. Daha önce ECM plak şirketinden yayımlanan Travel Guide ve Driftwood ile daha dingin olan kıyılarda dolaşan Muthspiel, Rising Grace ile kolektif bir müzikal yaratımın lideri olma başarısını da göstermiş oldu. Bir müzisyen olarak, yaratımda bulunduğu gruplarda müzikal akışın bireysel müzik yaratımından çok daha önemli olduğunu savunan Muthspiel, dünya klasmanında sınırsız solo gücünün elinde olduğu bir albümü, içerisinde öne çıkan bir solo olmadan oluşturarak son on yılın en önemli caz albümlerinden birisine imza atmış oldu.
Muthspiel, Rising Grace albümü ile ideal olanın, kişisel anlarda öne çıkan müzikal gösterişin aksine, kendisini bütünlükten koparmadan var olan bireysellik olduğu savını kuvvetli bir biçimde savunuyor. Bu sebeple Wolfgang Muthspiel'in stüdyo kayıtları kişisel rekabet yerine bütünlükten ortaya çıkan bir agresiflik doğurur.
Elbette böyle teorik bir müzisyen, canlı performanslarında da en mükemmeli aramaktan kaçınmıyor. Bir caz dinleyicisi için en özel konser tecrübesi kendisine ipucu vermeyen bir performansa tanıklık etmektir. İşte, Wolfgang Muthspiel Trio da tam olarak bu rekabette kendisini var ediyor. Performans sırasında kimin öne çıkacağını Muthspiel'in dahi öngöremediği veya öngörmek dahi istemediği, sahnede icra edilen bütün yolculuk boyunca dinleyicinin bir an bile alışılmış bir kalıbın esiri olmasını engelleyen ve performans sonunda asıl amacın bir bütünlük ortaya koymak olduğu yeni Wolfgang Muthspiel Trio, sadece bu nadir özelliği ile bile günümüz cazının tecrübe edilmesi gereken deneyimlerinden.