30.01.2020
Yazı: Ekin Sanaç
2019 değerlendirmelerinde sıra, geride bıraktığımız yıl içerisinde İngilizce dilinde yayımlanmış olan dikkat çekici kitaplarda...
“Art Rebels: Race, Class, and Gender in the Art of Miles Davis and Martin Scorsese”, Paul Lopes, Princeton University Press
Sosyolog Paul Lopes, 20. yüzyılın ikinci yarısında, savaş sonrası dönemde Amerika’da avangart ve bağımsız sanat alanında yaşanan dikkat çekici hareketlenmeleri iki önemli figür üzerinden inceliyor: Miles Davis ve Martin Scorsese. Caz ve film dünyasında konvansiyon dışı üretimlere imza atan bu iki ikonik karakterin portresi, sanat üzerinden etnisite, kimlik, sınıf, maskülen ideoloji, yaratıcılıkta otonomi gibi pek çok meseleyi de tartışmaya açıyor.
“Texas Flood: The Inside Story of Stevie Ray Vaughan”, Alan Paul ve Andy Aledort, St. Martin’s Press
Texas Flood, 27 Ağustos 1990 tarihinde Eric Clapton ile çıktığı bir konserin ardından geçirdiği helikopter kazası neticesinde henüz 35 yaşındayken hayata veda eden efsanevi gitarist Stevie Ray Vaughan’ın hikâyesine adanmış bugüne kadarki en kapsamlı kitap olma özelliğini taşıyor. Double Trouble’dan grup arkadaşları Tommy Shannon ve Chris Layton’ın önsözüyle açılan ve kendisi gibi müzisyen olan abisi Jimmie Lawrence Vaughan’ın son sözüyle biten kitap, unutulmaz müzisyenin hayatını onun en yakınındakilerin ağzından aktarıyor.
“Debussy: A Painter in Sound”, Stephen Walsh, Knopf
Kaleme aldığı Stravinsky biyografisiyle övgü toplayan İngiliz yazar Stephen Walsh, bu defa 20. yüzyılın en önemli bestecilerinden Claude Debussy’nin (1862-1918) hikâyesini okuyucuya sunuyor. Debussy’nin kişisel hayatını ve üretimlerini dönemin Avrupa’sı ve diğer sanat dallarıyla kurduğu ilişki çerçevesine oturarak aktarırken Walsh, ona dair analizlerini de paylaşıyor.
“Jazz and Justice: Racism and the Political Economy of the Music”, Gerald Horne, Monthly Review Press
Jazz and Justice, kökleri İç Savaş sonrası askeri bandoların geride bıraktığı enstrümanlar aracılığıyla doğan blues müziğine dayanan cazın Amerika’da şekillenerek global bir fenomene dönüşme hikayesini sosyal, politik ve ekonomik bağlamda ayrıntılandırıyor.
“Women in Jazz: The Women, The Legends & Their Fight”, Sammy Stein, 8th House Publishing
Caz dünyasındaki kadın sanatçılara ve onların mücadelesine adanmış bir kitap olan “Women in Jazz”, mikrofonu müzisyenler ve bestecilerin yanı sıra radyocular, plak şirketi yöneticileri, yazarlar gibi sektörünün farklı alanlarında çalışan kadınlara da uzatıyor ve onların hikâyelerine kulak veriyor. Röportajların yer aldığı ve birinci elden deneyimlerin paylaşıldığı kitap, hikâyeyi 1920’lerden bugüne taşırken bazı pozitif değişimlere ışık tutsa da cazda mizojiniye son vermek için hâlâ atılması gereken çok adım olduğunu da gözler önüne seriyor.
“Definitive Jazz & Blues Encyclopedia: New & Expanded Edition”, Danışman Editör: Howard Mandel, Flame Tree Publishers
Caz ve blues’u 19. yüzyıl Afro-Amerikan kökenleriyle ele alıp bugüne getiren ve popüler kültür üzerindeki etkilerine rehberlik eden ansiklopedi yenilenmiş edisyonuyla okuyucu karşısında. İkonik isimlerin detaylı olarak ele alındığı ve farklı dönemlerde yapılmış kayıtlardan önerilerin derlendiği ansiklopedi, Jazz Journalists Association’ın yürütücüsü olan, NPR’a katkı sunan ve New York University kadrosunda yer alan Chicagolu yazar Howard Mandel’in danışmanlığıyla hayata geçirildi.
“When the City Was Yellow: Chicago Jazz and Improvised Music 1980-2010”, Editör: Mike Reed, Constellation Performing Arts
Chicago’nun can alıcı müzik tarihinde 1980-2010 yıllarına odaklanarak, o dönemde yaratılmış caz ve emprovize müzik kompozisyonlarının bir antolojisini sunan bu kitap, yalnızca müzisyenlere ya da öğrencilere değil Chicago sahnesine ilgi duyan her nesilden okuyucuya hitap etmeyi amaçlıyor. Dönemin müzik yazarlarının yeni kaleme aldıkları makaleler aracılığıyla yeni diyaloglar başlatmayı uman kitabın anlatısı fotoğraflarla da destekleniyor.
“Black Case Volume 1 & 11: Return From Exile”
Avangart cazın en saygın isimlerinden Art Ensemble of Chicago’nun kurucu üyelerinden, 2019 Ocak’ında hayata veda eden saksafoncu Joseph Jarman’ın ilk olarak 1974’te yayımladığı kitabı, müzisyenin anısına yeniden okuyucu karşısında. Jarman’ın siyah müzik manifestosuna, fotoğraflarına, bestelerine ve notlarına da yer veren kitap için sınırlı sayıda baskı yapıldığını da ekleyelim.
“Jazz From Detroit”, Mark Stryker, University of Michigan Press
21 yıl boyunca Detroit Free Press’te muhabirlik ve eleştirmenlik yapmış Mark Stryker’ın Detroit’in katmanlı kültürel tarihine derinlemesine bakış sunan bu çalışması, şehrin modern cazın şekillenmesinde oynadığı yadsınamaz rolü analiz eden tatmin edici bir kaynak ve geniş fotoğraf seçkisiyle de okuyucusunu sevindiriyor.
“The Jazz Alphabet”, Neil Shapiro
İllüstratör Neil Shapiro’nun caz dünyasından A’dan Z’ye 26 isme yer verdiği seçkisini illüstrasyonları eşliğinde okuyucuya sunduğu kişisel bir çalışma The Jazz Alphabet. Louis Armstrong’dan Joe Zawinul’a, Chicago Green Mill Lounge’dan New York Birdland’e uzanan bu seçkiyi, bugüne kadar pek çok gazete, dergi ve çocuk kitabını resimlemiş Shapiro’nun caz tutkusunu diğer caz âşıklarıyla paylaşması olarak okumak mümkün.